Balans. Dat is wat Yara zoekt. Ze zit al een paar maanden thuis met een burn-out. Haar werkgever heeft gevraagd wanneer ze weer aan de slag gaat als managementassistent, maar ze is nog zo moe, vertelt ze. En snel geïrriteerd en niet gefocust; werken gaat echt nog niet. Daar voelt ze zich enorm schuldig over, want ze is altijd een doener geweest. Als er iets moet gebeuren, privé of op het werk, dan gaat ze.
Ze vertelt me over haar thuissituatie. Haar zoontje Tim van drie is onlangs gediagnosticeerd met een erfelijke aandoening. Dat betekent dat zij en haar man nog jaren intensieve zorg voor de boeg hebben. Yara is zorgen gewend: toen haar ouders scheidden op haar dertiende, nam ze de zorg voor haar jongere zusjes op zich. ‘Mijn moeder kon dat niet aan,’ zegt ze. En ze vindt het fijn ‘om anderen happy te maken’. Maar blijkbaar is het haar toch te veel geworden, anders zat ze nu niet met een burn-out thuis.
Voor zichzelf zorgen
Op basis van haar verhaal schat ik in dat ze niet makkelijk voor zichzelf durft te kiezen. Ze gedraagt zich afwachtend en dienend. Dat wordt bevestigd als ik in de sessie erna vraag wat ze in de maanden thuis voor zichzélf heeft gedaan. Yara kan letterlijk niks verzinnen.
Alles draaide om haar zoontje, het huishouden en nadenken over hoe ze zo snel mogelijk weer aan het werk kon. Ik vraag haar voor de volgende sessie te onderzoeken of er een rode draad is in haar leven, die er nu voor heeft gezorgd dat ze thuis zit.
‘Anderen gelukkig maken, maar blijkbaar ten koste van mezelf,’ vertelt ze de keer erna. We spreken af dat ze gaat oefenen met voor zichzelf te zorgen. Want, zo verzeker ik haar. ‘Als jij je gezonder, energieker en vrolijker voelt, kun je er ook beter voor anderen zijn.’ Ze knikt, de ‘pleaser’ in haar vindt dit logisch klinken: aan jezelf werken om anderen te kunnen helpen.
Telefoon uit
‘Ik heb heerlijk geshopt in Eindhoven,’ vertelt Yara trots tijdens de volgende sessie. ‘Normaal gesproken ben ik uit schuldgevoel al na een half uur weer thuis, omdat er nog zoveel moet gebeuren, maar nu heb ik bewust mijn telefoon uitgezet. Ik was bijna de tijd vergeten en kwam vrolijk thuis. Mijn man was helemaal verrast.’
Dan vraag ik: ‘En wat nou als je jezelf ook op andere vlakken geen belemmeringen zou opleggen?’ Yara kijkt verbaasd. ‘Op werkvlak bedoel je? Nou…’ Ze valt even stil. ‘Dan zou ik voor mezelf beginnen. Wel wat ik nu doe, maar dan in mijn eigen tijd.’
Toestemming geven
Yara vertelt hoe er opeens een luikje opengaat. Dat ze ziet dat er meer opties zijn dan terug moeten naar haar oude baan. Ze beseft dat ze de balans die ze zoekt kan creëren door zelfopgelegde belemmeringen op te ruimen. Waarschijnlijk voelde ze dat diep vanbinnen al en viel het kwartje daarom snel. Ze had zichzelf er alleen nog geen toestemming voor gegeven; die rol heb ik op me genomen.
Als ik haar twee weken later spreek, heeft ze een gesprek gehad met haar baas. ‘Hij was teleurgesteld dat ik weg wil. Dat maakte dat ik bíjna weer terugkrabbelde. Maar ik heb ook al aan mensen om me heen verteld dat ik zelfstandig online managementassistent wil worden en kreeg enthousiaste reacties. Dat zorgen zit in me, maar dat mag best wat meer op mijn manier,’ zegt ze tevreden.
Yara heet in werkelijkheid anders.
Dit artikel verscheen eerder in Psychologie Magazine.
Tekst: Resi Lankester
Over de coach Iris Kolthoff
Iris Kolthoff is stress- en lifecoach. Ze richt zich op mensen die willen veranderen, maar vastlopen doordat ze zoveel ‘moeten’ van zichzelf. Vind een coach die bij je past op Coachfinder.nl
Dankbrief aan je pleaser
Voor mensen met een sterke innerlijke pleaser is het moeilijk om keuzes te maken die vooral goed zijn voor zichzelf,’ vertelt coach Iris Kolthoff.
‘Ze zijn soms al hun hele leven bezig met het vervullen van andermans behoeften en daardoor vervreemd geraakt van wat ze zelf willen. Het kan pijnlijk zijn je te realiseren dat je zo’n grote pleaser in je hebt dat je andere delen van jezelf hebt verwaarloosd. Ik zie in de praktijk dan ook vaak boosheid.
Om jezelf een zet te geven, kan het helpen om een bedankbrief te schrijven aan je innerlijke pleaser. Wat heeft die je allemaal gebracht? Sluit de brief af met een wens voor de toekomst, bijvoorbeeld dat dit deel iets meer naar de achtergrond mag verdwijnen. Dat helpt je los te komen van een te sterk aanwezige kant van jezelf.’