Wat is hoogsensitiviteit?
Maar liefst de helft van de mensen die bij hulpverleners aankloppen, is hoogsensitief, ontdekte psycholoog Elaine Aron. En dat is buitenproportioneel veel, want op de hele bevolking heeft slechts 20 procent deze eigenschap. Het lijkt er dus op dat relatief veel hoogsensitieve personen (HSP’s) professionele hulp zoeken.
Esther Bergsma is onderzoeker, trainer en auteur van Het hoogsensitieve brein en begrijpt wel waarom. ‘De hersenen van HSP’s gaan anders om met prikkels,’ vertelt ze. ‘Hoogsensitieven merken om te beginnen meer prikkels op, zoals licht, geluid of andermans emoties. Daarnaast verwerken hun hersenen die prikkels ook anders, diepgaander. Het opmerken en verwerken van al die stimuli kost ook nog eens veel energie, het geeft stress en zorgt voor intense emotionele reacties.’
Bestaat hooggevoeligheid wel echt?
Soms wordt er wat lacherig gedaan over mensen die zeggen HSP te zijn. Ze zouden zich aanstellen, zweverig of ‘soft’ zijn. Maar hoogsensitiviteit is duidelijk aantoonbaar. Esther Bergsma: ‘Op MRI-scans is te zien dat op bepaalde momenten bij HSP’s meer hersengebieden actief zijn dan bij mensen zonder hoogsensitiviteit. De diepgaande verwerking van prikkels is dus wetenschappelijk bewezen.’
Geen ziekte of afwijking
Maar hoogsensitiviteit is geen ziekte. ‘Er is niets verkeerd aan HSP’s,’ benadrukt Esther. ‘Alleen vraagt het leven naar de normen van de niet-hoogsensitieve meerderheid wel meer je.’ Esther vergelijkt het graag met linkshandigheid. Daar is ook niets mis mee, maar als je bent aangewezen op scharen, dunschillers en blikopeners voor rechtshandigen, kom je wel vaker in de problemen.’
Burn-out bij hooggevoeligheid
De moeilijkheden waarmee hoogsensitieven aankloppen bij een coach, hebben vaak te maken met het feit dat ze meer overprikkeling, vermoeidheid en stress ervaren. ‘Bij onvoldoende hersteltijd krijgen HSP’s dan ook relatief vaak een burn-out,’ weet Esther Bergsma uit eigen onderzoek.
HSP’s zijn ook vaak buitengewoon gevoelig voor de mensen om hen heen (en hun oordeel!) en kritisch op zichzelf. Achter faalangst of gebukt gaan onder de slechte sfeer op het werk, kan dan ook hooggevoeligheid schuilen. Ook je zo sterk aanpassen dat je jezelf verliest, is een typische HSP-valkuil.
Hoogsensitiviteit en laag zelfbeeld
‘Maar liefst de helft van alle hoogsensitieven kampt met een laag zelfbeeld,’ vertelt Esther Bergsma. ‘HSP’s merken van jongs af aan dat ze anders reageren dan de meesten. En ze krijgen vaak etiketten opgeplakt zoals “geremd”, “aanstellerig” en “altijd moe”. Doordat ze al zo gevoelig zijn voor de verwachtingen van anderen en nauwgezet reflecteren op hun eigen functioneren, geeft dit hun zelfvertrouwen een flinke knauw.’
Dit kan een HSP-coach doen:
- Aan je uitleggen wat hoogsensitiviteit inhoudt, zodat je beter begrijpt wie je bent en wat je nodig hebt.
- Je zelfacceptatie verbeteren. Veel HSP’s hebben een negatief zelfbeeld, dit kan bijvoorbeeld worden verbeterd door stil te staan bij de voordelen van hoogsensitiviteit, zoals subtiel kunnen waarnemen en het grote geheel zien.
- Jou je eigen waarden en normen laten herontdekken, want veel HSP’s hebben zich zo vaak aangepast dat ze niet meer weten wat ze zelf belangrijk vinden.
- Je nieuw gedrag leren, zoals assertiever zijn en beter naar je eigen behoeften luisteren.
Een goede HSP-coach
Ga je op zoek naar een HSP-coach, houd dan ook rekening met het volgende. Als HSP kun je je snel overprikkeld of aangevallen voelen en je hebt misschien de neiging om dicht te slaan of juist heel erg je best te doen om te voldoen aan de verwachtingen van de coach – en dat is natuurlijk niet de bedoeling als het om jou gaat. Daarom is het extra belangrijk dat je een goede klik hebt met je coach. Een goede HSP-coach kent deze valkuilen.
TIP: Wellicht vind je het fijn als je HSP-coach ook ervaringsdeskundige is. Vraag daarnaar tijdens je kennismakingsgesprek.
Online coaching is een uitstekend alternatief voor traditionele coaching – juist nu we tijdelijk minder direct contact met andere mensen hebben. De meeste Coachfinder coaches bieden nu (tijdelijk) online coaching aan, zowel het kennismakingsgesprek als het vervolgtraject. Bepaal samen met jouw ideale coach hoe jullie het beste contact kunnen hebben.
Direct aan de slag?
